Omstreden Israëlische premier Netanyahu buitenspel gezet

De tegenstanders van premier Benjamin Netanyahu hebben besloten de onderlinge verschillen even te vergeten en gezamenlijk een nieuwe regering te vormen in Israël.

Naftali Bennett, leider van de rechtse alliantie Jamina bevestigde in Jeruzalem dat hij er alles aan gaat doen een coalitie te sluiten met Jair Lapid, de voorman de middenpartij Yesh Atid (Toekomstpartij). Deze had zich eerder al verzekerd van de steun van de centrumlinkse partijen.

De 49-jarige Bennett, voormalig partijgenoot van Netanyahu en ex-minister van Defensie, en Lapid gaan elkaar volgens de Israëlische media aflossen als premier. De eerste twee jaar zijn voor Bennett, die zondag op tv zei dat het inmiddels wel duidelijk is geworden dat een geheel rechts kabinet momenteel onmogelijk is. De enige opties zijn daarom nieuwe verkiezingen, de vijfde in twee jaar, of een regering van nationale eenheid met Lapid.

Omstreden Natanyahu langst zittende premier ooit

Netanyahu (71), van de rechtse partij Likud, is al tijden de eerste minister en heeft een reeks coalities gevormd, vooral met uiterst orthodoxe joodse partijen. Hij was premier van 1996 tot 1999 en is het nu sinds 2009.

Geen enkele Israëlische premier stond zo lang aan het roer. Zijn positie kwam onder meer onder druk te staan doordat Netanyahu is verwikkeld in een aantal corruptiezaken.

De Israëliërs moeten conform de wet opnieuw naar de stembus als er voor donderdag geen regeringscoalitie van de grond komt. De laatste verkiezing dateert van 23 maart.

Lapids hervormingsgezinde Toekomstpartij werd toen de tweede partij van het land achter Likud. Maar in de versnipperde politiek staat dat voor slechts zeventien van de 120 zetels in het parlement.

Monsterverbond tussen uiteenlopende partijen uit afkeer van Netanyahu

Lapid maakte daarom afspraken met de Arbeidspartij, de links-liberale Meretz en de nationalistische Yisrael Beitenu (Israël Ons Thuis). Hij hoopt met steun van een reeks partijtjes een minderheidsregering overeind te kunnen houden. Hij denkt ook dat de tien Arabische parlementariërs onder voorwaarden bereid zouden zijn gedoogsteun te geven.

Volgens de media ligt er met de medewerking van Bennett maandag een kabinetsakkoord en kan Israël net voor de deadline (woensdag 23.00 uur Nederlandse tijd) verder met een nieuwe broze coalitie en staat de 'eeuwige' Netanyahu buitenspel.

Netanyahu hekelde op televisie het overlopen van Bennett en beschuldigde hem ervan "de fraude van de eeuw te plegen". Netanyahu riep in herinnering dat Bennett de kiezers publiekelijk heeft beloofd niet in zee te gaan met Lapid en voegde eraan toe dat regeringssamenwerking over rechts nog steeds een mogelijkheid is.